کمپرسور و ساکشن دندانپزشکی
در مطبهای دندانپزشکی، کمپرسورها و ساکشنها از جمله ضروریترین تجهیزات محسوب میشوند. ساکشنها که جزء لاینفک تجهیزات دندانپزشکی هستند، به دو دستهی آبی و هوایی تقسیم میشوند. ساکشن آبی وظیفهی مکش بزاق دهان بیمار را بر عهده دارد، در حالی که ساکشن هوایی برای جمعآوری خرده مواد و ذرات ناشی از کار دندانپزشکی از محیط دهان استفاده میشود.
ساکشن پس از مکش این مواد (مانند خردههای آمالگام)، آنها را جدا کرده و از طریق شیر تخلیه که معمولاً به فاضلاب متصل است، دفع میکند. کمپرسورها نیز با فشردهسازی حجم زیادی از هوا، آن را برای کاربردهای گوناگون در فرایندهای دندانپزشکی آماده میسازند.
معرفی و خرید کمپرسور و ساکشن :
در حوزهی دندانپزشکی، کمپرسور و ساکشن از جمله مهمترین تجهیزات به شمار میروند که برای دندانپزشکان از اهمیت ویژهای برخوردارند و کاربردی دائمی دارند. تمامی فعالیتهای یک کلینیک یا مطب دندانپزشکی به این دو دستگاه وابسته است. هر یک از این دستگاهها نه تنها کارایی و کاربرد خاص خود را دارند، بلکه به شیوهای مکمل نیز عمل میکنند.
دستگاه کمپرسور، هوا را فشرده، تمیز و خشک کرده و ذخیره میکند. سپس این هوای فشرده را با سرعت آزاد میکند تا نیروی زیادی تولید شود و به سایر وسایل دندانپزشکی که با هوا کار میکنند، انتقال میدهد. از سوی دیگر، دستگاه ساکشن، خون، بزاق و سایر مواد تولید شده در طول فرآیند دندانپزشکی را جمعآوری میکند تا از ورود آنها به دهان بیمار جلوگیری شود. این دستگاه همچنین از ورود خون، مواد و آب به داخل حلق و گلوی بیماران پیشگیری میکند، که این امر اهمیت زیادی دارد.
توجه داشته باشید که تمام دستگاههای دندانپزشکی به کمپرسور نیاز دارند؛ به این معنی که اگر کمپرسور دچار نقص فنی شود یا وجود نداشته باشد، دندانپزشک قادر به انجام هیچ فعالیتی بر روی دندانها نخواهد بود و عملکرد تمام دستگاهها و تجهیزات مختل خواهد شد. همین اهمیت استفاده از کمپرسور و ساکشن در دندانپزشکیها، باعث افزایش روزافزون خرید این تجهیزات شده است. خرید این دو دستگاه، بسته به وسعت مجموعه دندانپزشکی، متغیر است، اما میتوان آنها را به صورت آنلاین و بدون نیاز به مراجعه حضوری خریداری نمود.
کمپرسور و ساکشن: چیستی و علت استفاده
کمپرسور دندانپزشکی را میتوان یک وسیلهی مکانیکی دانست که با ایجاد اختلاف فشار، قابلیت متراکم کردن هوای محیط و ارسال آن به مخزن را دارد. این دستگاه برای راهاندازی سیستم یونیت و اینسترومنتها (توربین، ایرموتور و پوار) ضروری است. مهمترین کاربرد کمپرسور، تولید هوای فشرده با تراکم کم و کیفیت بسیار بالا است. ساکشن، به معنای مکش یا جذب به وسیلهی مکیدن، دارای پمپهای روغنی یا سیلندرهای بدون روغن و مخازن اکسیژن است که برای ایجاد فشار منفی استفاده میشود. در واقع، ساکشنها جهت خارج کردن مایعاتی مانند ترشحات، بزاق، خون و مخاط کاربرد دارند و از رشد میکروارگانیسمها جلوگیری کرده و از بروز عفونتها پیشگیری میکنند.
انواع کمپرسورها و ساکشنها
کمپرسورها بر اساس انرژی منتقل شده به سیالات به سه دسته اصلی تقسیم میشوند:
- کمپرسورهای دینامیک: در این نوع، انرژی به صورت دائمی منتقل میشود.
- کمپرسورهای جابهجایی مثبت: انرژی به شکل متناوب منتقل میشود.
- کمپرسور محوری: از تعداد زیادی ایرفویل پنکه مانند تشکیل شده است که با چرخش مداوم و تغییر حجم سیال، فشار آن را افزایش داده و سیال را متراکم میکند. ایرفویلهای موجود در کمپرسور محوری به صورت یک در میان ثابت و متحرک هستند و ایرفویلهای ثابت یا همان استاتور بیشتر به منظور جهتدهی حرکت سیال عمل میکنند.
انواع ساکشن نیز بر اساس نوع و مدل
- ساکشن پرتابل: در محیطهای مختلف مانند منزل، بیمارستان و آمبولانسها کاربرد دارد. باتری این محصول قابل شارژ است و به راحتی قابل حمل است.
- ساکشن دستی: مخزن جمعآوری در این نوع ساکشن کوچکتر است و بدون نیاز به برق و باتری عمل میکند که میتواند یک گزینه مناسب در مواقع اورژانسی باشد.
- ساکشن آمبولانسی: این نوع ساکشن عضو ثابت ماشین آمبولانس است و معمولاً ابزارهای آن مانند کاتر، لوله و مخزن جمعآوری مایعات، به دلیل سرعت بخشیدن به عملکرد مثبت در زمان کم، به صورت یکبار مصرف استفاده میشود. باتریهای ساکشن آمبولانسی میتوانند زمان زیادی شارژ را نگه دارند.
- ساکشن اورژانسی: به دلیل استفادهی بیش از حد برای جمعآوری مایعات، دارای دو مخزن است و به صورت باتری، دستی و برقی قابل استفاده است. لولههای ساکشن اورژانس از جنس سیلیکون هستند و به راحتی شسته و استریل میشوند و بیشترین کاربرد را در بخش اورژانس بیمارستان دارد.
- ساکشن جراحی: در اتاق عمل به صورت ثابت و غیر قابل جابهجایی استفاده میشود و با عمل مکش، خون و سایر ترشحات را از ناحیه عمل جراحی وارد مخزن خود میکند.
- ساکشن دندانپزشکی: در ادامه به کاربرد و انواع آن پرداخته میشود.
کاربرد ساکشن دندانپزشکی
ساکشن دندانپزشکی یکی از کاربردیترین تجهیزات دندانپزشکی است که با خشک نگه داشتن محیط دهان و تمیز کردن سطح دندان، میتواند روند فعالیت دندانپزشک را برای ترمیم و کشیدن دندانها افزایش دهد. همچنین در هنگام جراحی لثه و دندان که خون محیط دهان را پر میکند، با تخلیه ترشحات و خونها میتواند در درمان دندانها کمک شایانی کند. یکی دیگر از کاربردهای ساکشن، از بین بردن مزهی تلخ و ناخوشایند داروهای بیحسی است که قبل از ترمیم و کشیدن دندان تزریق میشوند.
انواع ساکشنهای دندانپزشکی
در دندانپزشکی به طور کلی از سه نوع ساکشن استفاده میشود:
- ساکشن آبی: که با نام بزاقکش نیز شناخته میشود، با مصرف حداقل 8 تا 13 لیتر آب، بزاق دهان بیمار را خارج میکند. وظیفه جمعآوری بزاق دهان و همچنین خونی که در حین ترمیم و کشیدن دندان در دهان جمع میشود را بر عهده دارد.
- ساکشن هوایی: یا ساکشن حجم بالا، قدرت مکشی 10 تا 15 برابر ساکشن آبی دارد و میتوان آن را به جاروبرقی تشبیه کرد. با مکش در هنگام ترمیم دندان، مواد، مایعات، ترشحات و خردههای باقیمانده از ترمیم دندان را بدون لمس دندان جمعآوری میکند.
- ساکشن برقی: یکی از جدیدترین ساکشنهای موجود در دندانپزشکی است که با مکش فوقالعاده و با ابعاد کوچک، به راحتی در هر موقعیت مکانی نصب میشود. این دستگاه بر خلاف ساکشن آبی، نیازی به مصرف زیاد آب ندارد و با فیلتر آنتیباکتریالی که دارد از ورود آلودگی هوا به دهان جلوگیری میکند.
عملکرد ساکشن و کمپرسور دندانپزشکی
عملکرد ساکشن دندانپزشکی:
ساکشنهای دندانپزشکی از لولههای باریکی تشکیل شدهاند که در آنها هوایی وجود ندارد. این لولهها تمامی مواد مایع و جامد مانند بزاق، خون، ماده بیحسی، آمالگام و غیره را به وسیله یک جداکننده از هم جدا کرده و وارد شبکه فاضلاب میکنند.
عملکرد کمپرسور دندانپزشکی:
کمپرسورهای دندانپزشکی در دو نوع کمپرسورهای روغنی و کمپرسورهای بدون روغن (به دلیل نداشتن طعم و بو برای بیمار حس خوشایندتری دارد و از نظر بهداشتی سالمتر است) وجود دارند. کمپرسورها با به وجود آوردن اختلاف فشار، هوای محیط را برای ارسال به یونیت و اینسترومنتها آماده میکنند.